آبریزش بعد از جراحی بینی یکی از عوارض نسبتا شایع و البته موقتی در روند بهبودی بیمار پس از عمل رینوپلاستی است. بسیاری از افرادی که تحت جراحی زیبایی بینی قرار می‌گیرند، در روزها یا هفته‌های بعد از عمل، با پدیده‌ای مواجه می‌شوند که شبیه به آبریزش بینی سرماخوردگی است. این موضوع برای بسیاری از بیماران نگران‌کننده می‌شود، زیرا تصور می‌کنند مشکلی جدی در روند عمل یا ترمیم بینی به وجود آمده است. اما آیا آبریزش بعد از عمل بینی طبیعی است؟ چه دلایلی باعث آن می‌شود؟ چقدر طول می‌کشد و چه زمان نیاز به درمان دارد؟ در این مقاله به‌طور کامل به بررسی این پدیده می‌پردازیم.
علت آبریزش بعد از جراحی بینی چیست؟
آبریزش بینی بعد از عمل دلایل مختلفی دارد که در ادامه، مهم‌ترین آن‌ها را بررسی می‌کنیم:
1. تحریک بافت‌های مخاطی
در حین جراحی بینی، مخاط داخلی بینی دچار تحریک و آسیب‌دیدگی جزئی می‌شود. این آسیب منجر به افزایش ترشح مایعات مخاطی می‌گردد که بخشی از واکنش طبیعی بدن برای محافظت و ترمیم بافت‌هاست.
2. تجمع ترشحات ناشی از التهاب
پس از عمل، بدن به‌طور طبیعی واکنش التهابی نشان می‌دهد. این التهاب می‌تواند باعث تحریک غدد ترشح‌کننده مخاط در بینی و سینوس‌ها شود که در نتیجه منجر به آبریزش می‌شود.
3. وجود تامپون یا اسپلینت بینی
تامپون‌هایی که در روزهای ابتدایی در داخل بینی قرار داده می‌شوند، جریان طبیعی ترشحات بینی را مختل کرده و پس از برداشتن آن‌ها، ممکن است ترشحات انباشته‌شده، به‌صورت ناگهانی خارج شوند.
4. خشکی یا تحریک پوست داخل بینی
برخی بیماران بعد از عمل از داروها یا پمادهای خاص استفاده می‌کنند که ممکن است باعث خشکی یا تحریک مخاط شوند. در واکنش به این خشکی، بدن با تولید مایعات سعی در ایجاد تعادل دارد.
5. سوراخ شدن غیرعمدی دیواره داخلی بینی
در موارد نادر، ممکن است در طول جراحی دیواره‌ی بین دو سوراخ بینی (سپتوم) سوراخ شود. این مسئله می‌تواند باعث اختلال در جریان هوا و ترشحات شده و آبریزش ایجاد کند.
برای اطلاعات بیشتر و مشورت با یکی از برجسته ترین پزشکان و جراحان کرج دکتر موسی علی احمدی با شماره زیر تماس بگیرید.
آیا آبریزش بعد از عمل بینی طبیعی است؟
بله، در اغلب موارد، این نوع آبریزش کاملا طبیعی و موقت است و بخشی از روند طبیعی بهبود به شمار می‌رود. معمولا در هفته‌های اول پس از عمل مشاهده می‌شود و به مرور زمان کاهش می‌یابد.
اگر آبریزش همراه با علائمی مانند تب، ترشحات سبز یا زرد رنگ، بوی بد، سردرد شدید یا حس بویایی بعد از عمل بینی باشد، احتمال وجود عفونت بینی بعد از عمل یا مشکل دیگر مطرح است و باید فورا توسط بهترین جراح بینی در کرج بررسی شود.
مدت زمان آبریزش بعد از عمل بینی چقدر است؟
مدت زمان این عارضه به نوع بینی، تکنیک جراحی، مراقبت های بعد عمل بینی و ویژگی‌های بدنی بیمار بستگی دارد. با این حال:
- در هفته اول آبریزش ممکن است نسبتا زیاد باشد، به‌ویژه در روزهای اول پس از برداشتن پانسمان‌ها.
- در هفته دوم تا چهارم، میزان ترشحات کاهش می‌یابد ولی ممکن است به‌طور خفیف باقی بماند.
- از ماه دوم به بعد، بیشتر افراد دیگر آبریزش ندارند، مگر اینکه دچار حساسیت یا عفونت ثانویه شده باشند.
تفاوت آبریزش معمولی و غیرطبیعی بعد از جراحی بینی
| نوع آبریزش | ویژگی‌ها | نیاز به درمان |
|---|---|---|
| طبیعی | شفاف، بی‌بو، بدون تب یا درد | نه، بخشی از روند ترمیم |
| غیرطبیعی | زرد یا سبز، بدبو، همراه با تب یا درد | بله، احتمال عفونت یا سینوزیت |
عوامل افزایش‌دهنده آبریزش بعد از عمل بینی
برخی عوامل می‌توانند احتمال یا شدت این عارضه را بیشتر کنند:
- حساسیت فصلی یا آلرژی: بیمارانی که سابقه آلرژی دارند، بیشتر مستعد آبریزش هستند.
- آب‌وهوای خشک یا سرد: خشکی مخاط بینی باعث تحریک بیشتر و افزایش ترشح می‌شود.
- عدم رعایت بهداشت: عدم شست‌وشوی صحیح بینی با سرم نمکی پس از عمل می‌تواند باعث تجمع ترشحات و افزایش آبریزش شود.
- مصرف دخانیات یا الکل: این مواد می‌توانند مخاط بینی را خشک یا تحریک کنند.
راه‌های کاهش و کنترل آبریزش بینی پس از عمل
در ادامه، مهم‌ترین راهکارهای کاهش آبریزش بینی پس از عمل جراحی آورده شده است:
1. شست‌وشوی بینی با سرم نمکی
یکی از موثرترین روش‌ها برای کاهش ترشحات و جلوگیری از تجمع آن‌ها، استفاده منظم از سرم شست‌وشو (نرمال سالین) است. شستشوی بینی بعد از عمل باید با سرنگ مخصوص انجام شود.
2. استفاده از پمادهای تجویزی
برخی پمادها مانند وازلین استریل یا پمادهای آنتی‌بیوتیکی که پزشک تجویز می‌کند، به کاهش خشکی و التهاب کمک کرده و باعث کاهش تحریک و در نتیجه کاهش آبریزش می‌شوند.
3. دوری از محرک‌ها
گرد و غبار، دود، مواد شیمیایی و حتی برخی عطرها می‌توانند باعث تحریک مخاط و افزایش ترشحات شوند. بهتر است در دوره نقاهت از این عوامل دوری شود.
4. مرطوب نگه‌داشتن هوای محیط
استفاده از دستگاه بخور یا رطوبت‌ساز در منزل باعث می‌شود مخاط بینی خشک نشده و بدن نیازی به تولید بیش‌ازحد ترشحات نداشته باشد.
5. اجتناب از فین کردن شدید
فین کردن محکم، به‌ویژه در روزهای ابتدایی، ممکن است باعث خونریزی یا باز شدن زخم‌های داخلی شود. بنابراین توصیه می‌شود به‌جای آن، بینی به‌آرامی با دستمال پاک شود.
نقش سیستم ایمنی در بروز آبریزش بعد از عمل
بدن انسان پس از هرگونه جراحی وارد فاز التهابی و ترمیمی می‌شود. سیستم ایمنی با افزایش جریان خون و تحریک غدد مخاطی تلاش می‌کند باکتری‌ها و عوامل خارجی را از محیط بینی پاک کند. این واکنش طبیعی می‌تواند به‌صورت افزایش ترشح و آبریزش ظاهر شود، که خود نشانه‌ای از فعالیت صحیح سیستم ایمنی است.
آیا آبریزش پس از عمل بینی نشانه موفق نبودن جراحی است؟
خیر. آبریزش بعد از عمل به تنهایی نشانه‌ای از عدم موفقیت جراحی نیست. در واقع، بیشتر بیماران تا حدی این عارضه را تجربه می‌کنند و با گذشت زمان، کاملا بهبود می‌یابند. تنها زمانی که آبریزش با علائم عفونت یا اختلالات دیگر همراه باشد، باید از نظر نتیجه جراحی نگران بود.
مقایسه آبریزش در جراحی باز و بسته بینی
در جراحی باز، به دلیل برش‌هایی که در ناحیه کلوملا (پایین بینی) داده می‌شود، ممکن است تحریک بافتی بیشتر باشد. در نتیجه احتمال آبریزش در هفته‌های اول کمی بیشتر از جراحی بسته است. اما در طولانی‌مدت، تفاوت چندانی بین این دو نوع جراحی وجود ندارد.
نتیجه گیری
آبریزش بعد از جراحی بینی یکی از عوارض شایع ولی موقتی در دوران نقاهت است. این حالت به دلیل التهاب، تحریک مخاط و ترمیم بافت‌ها رخ می‌دهد و پس از چند هفته برطرف می‌شود. رعایت مراقبت‌های پس از عمل، شست‌وشوی صحیح، دوری از آلرژن‌ها و پیروی از دستورالعمل‌های پزشک، راه‌حل‌های مؤثر برای مدیریت این مشکل هستند.